Het conflict in Oekraïne dat in februari vorig jaar uitbrak, heeft wereldwijd grote en verreikende gevolgen. Een ogenschijnlijk lokaal conflict heeft verstrekkende wereldwijde gevolgen gehad voor de “just-in-time”-economie, het beleid en beproefde opvattingen over duurzaamheid. Nu dit conflict één jaar oud is, geven we een paar specifieke lessen werden getrokken (of in sommige gevallen worden getrokken).
Versnelling van betaalbare schone alternatieve energiebronnen
Rusland is de op één na grootste producent van aardgas ter wereld, beschikt over de grootste gasreserves ter wereld en behoort tot de drie grootste producenten van ruwe olie ter wereld. Het conflict stelde snel de wereldwijde, maar vooral de Europese, energiezekerheid, -toegang en -betaalbaarheid op de proef en dwong de belangrijkste stakeholders om na te denken over bronnen als gas en kernenergie. De zachtere winter heeft zowel de economie als het klimaat beschermd tegen de ernstigste gevolgen van het conflict tot nu toe. Niettemin is het pleidooi voor een veerkrachtige energiearchitectuur duidelijk – naar verwachting is de markt voor hernieuwbare energie vorig jaar voor het eerst de 300GW gepasseerd.
De economie herdenken
Om onze ambities op het gebied van schone energie waar te maken, moeten we de manier waarop wij belangrijke strategische metalen en mineralen ontginnen fundamenteel herdenken. Rusland is een belangrijke producent van basismetalen en Economist Intelligence schatte dat landen die meer dan 77% van het wereldwijde bbp vertegenwoordigen aanzienlijke hoeveelheden van ten minste één basismetaal uit Rusland of Oekraïne invoerden. Meer bepaald is schone energie afhankelijk van nikkel, waarvan Rusland de grootste producent ter wereld is, maar de geopolitieke onzekerheid heeft de focus uitgebreid tot de bijdrage van China aan mineralen zoals lithium en zeldzame aardmetalen. De enige manier om duurzaam aan de vraag naar grondstoffen voor schone energie te voldoen, is een efficiënte recycling van elektronische goederen (“e-afval”).
Stof tot nadenken
Velen waren verrast dat de Russische en Oekraïense agro-economieën zo groot zijn en hoeveel ze bijdragen aan de mondiale voedselvoorzieningsketen, waardoor de kosten van levensonderhoud een extra dimensie krijgen. Het conflict bood ons een glimp van wat een langdurige onderbreking van de wereldwijde voedselvoorzieningsketen zou kunnen inhouden, mogelijk veroorzaakt door klimaat- of biodiversiteitsgebeurtenissen. Zonder een systematische transformatie van het wereldwijde ecosysteem zal de voedselongelijkheid toenemen, zal de bijdrage van voedsel aan de klimaatverandering niet verbeteren en zou de druk op de toch al moeizame gezondheidszorg nog groter kunnen worden.
Het verdedigbare verdedigen
Kapitaalallocatie in de defensiesector kwam in maart aan de orde. Terwijl de markt consensus had bereikt over controversiële wapens, liepen de meningen uiteen over het al dan niet opnemen van defensiebedrijven in fondsen met een duurzaamheidskeurmerk die gebaseerd zijn op militair materieel en militaire diensten of kernwapens (binnen of buiten het Verdrag inzake de niet-verspreiding van kernwapens (NPT)). Als antwoord trachtte AllianzGI aan te geven hoe en waarom de uitsluitingen zich hadden ontwikkeld en waarom wij van mening waren dat ons standpunt inzake militair materieel en militaire diensten een pragmatische aanpak was. Sindsdien erkennen wij enkele onbedoelde gevolgen in de gegevensvastlegging voor binnen het NPT en het onderscheid tussen hoofddoel en kernonderdelen in nucleaire apparatuur. Na veel analyse zullen wij binnenkort onze aanpak nader bepalen.
ESG is dood, lang leve E, S en G?
De energiecrisis als gevolg van het conflict maakte van ESG al snel een politiek heet hangijzer. De aanhoudende onderinvesteringen in wereldwijde energie-infrastructuur, maar vooral in Europa, kreeg de schuld van ESG en een onaangepaste klimaatagenda. Ook al werd veel van dit alles ingegeven door politieke agenda’s in plaats van door inhoudelijke overwegingen, toch moesten er echte vragen worden beantwoord over de toepassing ervan op beleggingsbeslissingen.
Hoewel wij de erfenis van traditionele kwalitatieve ESG-scoringsmechanismen niet uit het oog verliezen, erkennen wij de vraag naar een gemoderniseerd, robuust kader voor niet-financiële risico’s dat alle beleggingsstrategieën kan onderbouwen. Wij verwachten dat risicoscreening zal evolueren van niet-specifieke, geaggregeerde E, S en G-scores naar specifieke elementen van idiosyncratische risico’s binnen E, S en G – fysieke risicobeoordelingen, maatschappelijke controverses, waterintensiteit en bestuurssamenstelling om er een paar te noemen. AllianzGI heeft zijn eigen architectuur voor duurzaamheidsgegevens ontwikkeld om het volledige scala aan ESG-risico’s en -kansen te kunnen beoordelen om te voldoen aan de veranderende eisen van klanten en toezichthouders.
De transitie naar de transitie
Naast het testen van de veerkracht van ESG daagden de gebeurtenissen van vorig jaar de markten uit om na te denken over de overgang naar groen in plaats van zich alleen te richten op groen zijn. De nieuwe groene regelgeving wordt verworpen omdat zij niet is afgestemd op de realiteit van de decarbonisatie en risicobeperking en verwarrend is. Er is behoefte aan een meer wereldwijd inclusieve benadering van de reële impact en de toekomstige economische veerkracht – de transitie zou daarvan de hoeksteen kunnen vormen. Het formaliseren van de bijdrage die zowel de overgang als een krachtig engagement kunnen leveren, kan samen met groene regelgeving de vereiste investeringen opvoeren.
Zelfs een land dat zo politiek verdeeld is als de Verenigde Staten over klimaatveranderingskwesties, omarmt het idee van transitie als basis voor zijn toekomstige economie. Misschien deels als reactie op de gebeurtenissen in het verre Oekraïne, heeft de regering-Biden met succes verschillende wetten aangenomen die samen goed zijn voor meer dan 1 biljoen dollar en die samen een groen netwerk zullen creëren en subsidies zullen verstrekken voor groene technologie – een meerjarige transformatie die andere bestaande transitieplannen in de EU en China onder druk zal zetten.
Als we iets hebben geleerd van de schokkende gebeurtenissen die op 24 februari 2022 begonnen, dan is het dat de wereld van ESG in de toekomst verfijnder zal worden in zijn economische en politieke logica naarmate landen en economische blokken ervoor zorgen dat hun energiezekerheid nauwer aansluit bij hun klimaatambities.